औषधशास्त्र

औषधशास्त्र

All | A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 287 names in this directory beginning with the letter H.
habit forming drugs
सवय लागणारी औषधे (न.अ.व.)

habitual abortion
वारंवार गर्भपात

habituation
सवय लागणे (न.)

haemo
रक्त-, रुधिर- (in comb.) (also hemo-, haem-, hem-)

haemoglobin
हिमाग्लोबिन (न.)

haemoperfusion
रक्तनिवेशन (न.)

haemoperitoneal dialysis
hemodialysis

haemopoietic toxicity
रक्तजनन विषाक्तता

Haldane's emulsifying base
हल्डनचे पायस आधारद्रव्य (abbr. HEB)

half-life
आर्धायुष्य (न.)

half-time
अर्धवेळ, अर्धकालिक

half-wave potential
अर्धतरंग विभव

hallucianation
निराधारभ्रम (पु.)

hallucinogen
संवेदनाभ्रमजनक (न.)

hammer
हातोडी (स्त्री.), हातोडा (पु.)

hammer mill
हातोडी दळणयंत्र

hand-drier
हस्त शुष्कक (न.), हात शुष्कक (न.)

hand-over
पश्चात् जाड्य (न.)

handbook of non-prescription drugs
निर्देशपत्रेतर औषधांचे निदेशपुस्तक

haptophore
आधारकारक (पु.) toxophore क्रियाकारक

hard soap
कठीण साबण

hardness
काठिण्य (न.)

hardness tester
काठिण्य परीक्षित्र

hashish
हशीश (पु.)

hawking of the drugs
औषध फेरीने विकणे

hay-fever
परागजन्य ज्वर (पु.)

health accessories
आरोग्य उपसाधने (न.अ.व.)

Health Survey and Development Committee Report
आरोग्यविषयक सर्वेक्षण व विकास समितीटा अहवाल

healthy carrier
अरुग्ण वाहक

heart block
हृद् रोध

heat
उष्मा (पु.), उष्णता (स्त्री.)

heat capacity
ऊष्मा धारकता

heat content
अंतर्निहित ऊष्मा

heat of combustion
ज्वल ऊष्मा, वहन ऊष्मा

heat of dilution
विरलन ऊष्मा

heat of formation
निर्माण ऊष्मा

heat of fusion
वितळण ऊष्मा

heat of hydration
सजलन ऊष्मा

heat of mixing
मिश्रण ऊष्मा

heat of neutralisation
उदासीनीकरण ऊष्मा

heat of reaction
अभिक्रिया ऊष्मा

heat of solutions
द्रावण ऊष्मा, विद्रावण ऊष्मा

heat of sublimation
संप्लवन ऊष्मा

heat of vapoisation
बाष्पन ऊष्मा

heat resistance
ऊष्णता रोधन

heat resistant cement
ऊष्मारोधी सिमेंट

heating by steam
बाष्पतापन (न.)

heating pads
शेक पट्ट (पु.अ.व.)

heavy metal antagonist
जड धातु विरोधी

heavy spar
हेवी स्पार

HEB
एचैबी (short for Haldane's emulsifying base) (a type of base)

Heberlein hardness tester
हेबर्लिन काठिण्य परीक्षित्र

heigh equivalent of therotical plate
उंची सैंद्धांतिक पट्टिका, उन्मिति सैद्धांतिक पट्टिका (abbr. HETP)

Heinz bodies
हाईज पिंड (पु.अ.व.)

helical
सर्पिल-

helical
सर्पिल छेद

helical flight mixer
सर्पिल मिश्रणी

helix
सर्पिल (न.)

helminthiasis
कृमिरोग (पु.)

hem
haemo-

hemagglutination
रक्तसमूहन (न.)

hemarthrosis
संधिरक्तता (स्त्री.)

hematemesis
रक्तवमन (न.)

hematocrit value
हिमॅटोक्रीट मूल्य

hematoma
रक्तगाठ (स्त्री.)

hematopoiesis
लोहितपेशीजनन (न.)

hematopoietics
रक्तशास्त्र (न.), रुधिरशास्त्र (न.)

hematuria
रक्तमेह (पु.), रक्तमूल्यता (स्त्री.)

hemiplegia
पक्षाघात (पु.)

hemo
haemo-

hemobstructive
रक्तरोधी

hemoconcentration
रक्त संहतता (स्त्री.)

hemocytometer
रक्तपेशीमापी (पु.) (also hemacytometer)

hemodialysis
रक्त अपोहन (पु.) (also haemoperitoneal dialysis)

hemodynamic
रक्तगतिकीय -

hemolysis
लोहितपेशी-विलयन (न.)

hemolytic anaemia
१ विलयी रक्तक्षय २ लोहितपेशी विघटन पांडुरोग

hemoptysis
१ रक्ती कफ (पु.), सरक्त कफ (पु.) २ कफ निष्ठीवन (न.)

hemorrhage
रक्तस्त्राव (पु.)

hemorrhagic
रक्तस्त्रावी

hemorrhoid
मूळव्याध (स्त्री.), अर्श (पु.)

hemosiderosis
हिमोसिडेरिनमयता (स्त्री.)

hemostasis
रक्तस्त्रावरोध (पु.)

hemostat
रक्तस्त्रावरोधी (पु.)

hemostatic agent
रक्तस्त्रावरोधी पदार्थ

hemostatic effect
रक्तस्त्रावरोध (पु.)

hemostatics
रक्तस्त्रावरोधी औषधे (न.अ.व.)

hemothorax
वक्षरक्तता (स्त्री.)

hemoural
रस-, द्रवीय, द्रवी, द्रव-

hemp
भांग (स्त्री.)

Henderoson-Hasselbalch equation
हेंडरसन-हॅसलबॉख समीकरण

HEPA
हेपा गाळणी (High Efficiency Particulate Air) filter

heparinoids
हिपॅरिनाभ (पु.अ.व.)

hepatic coma
यकृति परामूर्छा

hepatic dysfunction
यकृत दुष्क्रियता

hepatic extraction ratio
यकृत निष्कर्षण गुणोत्तर

hepatic necrosis
यकृत ऊतिमृत्यु

hepatitis
यकृतशोथ (पु.)

hepatocellular dysfunction
यकृत-पेशी दुष्क्रियता

hepatolenticular degeneration
यकृत-मसूरिका केंद्रक ऱ्हास

hepatoma
यकृतार्बुद (पु.)

hepatotoxic action
यकृत विषाक्त क्रिया

hepatoxicity
यकृत घातकता (स्त्री.), यकृत विषाक्तता (स्त्री.)

herbicide
वनस्पतिनाशक (न.), शाकनाशी (न.)

hereditary labile factor
आनुवांशिक सुपरिनर्त्य घटक

hermetically-sealed
हवाबंद

hernial rings
अंतर्गल वलये (न.अ.व.)

herpes
सर्पी (स्त्री.)

herpes simplex
साधी सर्पी

herpes zoster
नागीण (स्त्री.), मेखली सर्पी

Hess' law of heat summation
हेसचा ऊष्मा समाकलन नियम

heterergic
विषम प्रतिसादी

hetero-
विषम-

hetero-aromatic tautomerism
हेटेरो ऍरोमॅटिक चलसमघटकता

heteroatom
विषमाणु (पु.)

heterocyclic compound
विषमाणुवलयी संयुग

heterocyclic structure
विषमाणुवलयी संरचना

heterogeneity
अनेकविधता (स्त्री.), अनेकजातीयता (स्त्री.)

heterogenous
अनेकविध-, अनेकजातीय

heterologous
विषमजातीय

heterometric
विषममितीय

heterotroph
अन्यपोषी (पु.), परपोषी (पु.)

HETP
एचैटीपी (short for height equivalent of therotical plate)

hifg pressure liquid chromatgrophy
उच्च दाब द्रव वर्णलेखन

high energy p4 bond
उच्च ऊर्जा पो४ बंध

high performance liquid chromatography
उच्च कार्यकारी द्रव वर्णलेखन

high pressure gas chromatography
उच्च दाब वायु वर्णलेखन

high-ceiling diuretics
उच्च मर्यादा मूत्रले (न.अ.व.)

high-voltage paper electrophoresis
उच्च व्होल्टता कागद विद्युतकणसंचलन

hip bath
नितंब मज्जनी (also siz bath)

hirsutism
अति केसाळपणा (पु.)

histalog
दिस्टॅलॉग (पु.) (histamine analogue)

histamine
हिस्टॅमिन (न.)

histocapatibility allele
ऊतिसंयोज्यता युग्मविकल्पी

histogenesis
ऊतिजनन (न.)

histogram
स्तंभालेख (पु.)

histology
ऊतिशास्त्र (न.)

histolysis
१ ऊतिविघटन (न.) २ ऊतिलयन (न.)

histotoxic
ऊतिनाशी

Hittorf number
हिटॉर्फ अंक (also called transference number or transport number)

HLB
एचएलबी (short for hydrophic lipophilic balance)

HLB calculating
एचएलबी गणन

HLB surfactants
एचएलबी पृष्ठक्रियाकारक (पु.अ.व.) (short for hydrophilic lipophilic balance of surfactants)

HLB system
एचएलबी पद्धति

HLB values
एचएलबी मूल्यांकन (पु.अ.व.)

homeostasis
अंतःस्थितिस्थिरता (स्त्री.) (self preservation)

homeostatic
समस्थैतिक

homergic
समप्रतिसादी

homo-
सम-

homodynamic
समगतिक

homogeneity
एकविधता (स्त्री.), एकजातीयता (स्त्री.)

homogeneous
१ समजातीय, समांग २ एकविध

homogenisation
समांगीकरण (न.)

homogenised
समांगीकृत

homogeniser
समांगित्र (न.), समांगीकारक (न.)

homograft
समाभिरोप (पु.)

homologous series
समजातिय मालिका

homologous serum jaundice
समजातीय रक्तलस कावीळ

homosexual
समलिंगी (पु.)

homosexual
समलिंगी

homosexuality
समलैगिंकता (स्त्री.)

hono-mixer
सम मिश्रणयंत्र (न.), सम मिश्रणी (स्त्री.)

hooked end
अंकुशाग्र (न.)

hookworm
अंकुशकृमि (पु.)

hopper
मोठे नरसाळे (न.), हॉपर (न.)

horizontal
क्षैतिज, आडवा

horizontal film
क्षैतिज पटल, आडवे पटल

horizontal film evaporator
क्षैतिज पटल उद्बाष्पक

horizontal ribbon
आडवी फीत

horizontal ribbon mixer
आडवी-फीत-मिश्रणयंत्र

hormonal
संप्रेरक-

hormonal phase of secretion
संप्रेरक नियंत्री स्त्रावावस्था

hospital distribution system
रुग्णालयांतर्गत औषधवितरण व्यवस्था

hospital formulary
रुग्णालयीन औषध योगसंहिता

hospital pharmacist
रुग्णालयीन औषधनिर्माता

hospital pharmacy
१ रुग्णालयीन औषध निर्माणशास्त्र २ रुग्णालयीन औषधालय

hot plate method
तप्त तवा पद्धति

hot stage microscope
तप्तद सूक्ष्मदर्शी

hot-water bottle
गरम पाण्याची बाटली

hour-glass device
वालुघटिकाकार साधन

human chorionic gonadotropic hormone
मानवी जरायुजननग्रंथिपोषी संप्रेरक

human placental lactogen
मानवी अपरा लॅक्टोजन, मानवी अपरा दुग्धजनक

humectant
आर्द्रक (न.)

humidity
आर्द्रता (स्त्री.)

humour
द्रव (पु.), देहद्रव (पु.), कायिक द्रव (पु.) (also humor)

humoural antibody
देहद्रवी प्रतिपिंड

humoural immune system
देहद्रवी प्रतिक्षमी संस्था

humoural immunity
द्रवीय प्रतिक्षमता

hyaluronidase
हायॉल्युरॉनिडेज (न.)

hybrid
संकर (पु.)

hybrid
संकरित

hybrid bond
संकरित बंध

hybrid orbital
संकरित कक्षिका

hybridisation
संकरण (न.)

hydrate
सजल करणे, सजल होणे

hydration
सजलन (न.), सजलीकरण (न.), सजलीभवन (न.)

hydraulic diameter
द्रविक व्यास

hydrion
हायड्रिआऍन (पु.) (हायड्रोजन आयन घटक) (hydrogen ion content)

hydroalcoholic vehicles
जल अल्कोहोली संवाही (पु.अ.व.)

hydroalocoholic
जल अल्कोहोली

hydrogen bonding
हायड्रोजन बंधन

hydrogen ion concentration
हायड्रोजन आयन संहति

hydrogen-bonded complex
हायड्रोजनबद्ध जटिल

hydrogenation
हायड्रोजनीकरण (न.)

hydrolysis
जल-अपघटन (न.), जलविच्छेद (न.)

hydrophilic
जलरागी

hydrophilic dispersion
जलरागी अपस्करण

hydrophobic
जलविरोधी

hydrophobic bond
जलविरोधी बंध

hydrostatic pressure
द्रवस्थैतिक दाब

hydrotropy
जलानुवर्तन (न.)

hydrous system
सजल पद्धति

hygrometer
आर्द्रतामापी (पु.)

hygrometry
आर्द्रतामिति (स्त्री.)

hygroscopicity
आर्द्रताशोषकता (स्त्री.)

hyper
अति-

hyperacidity
अतिआम्लता (स्त्री.)

hyperactive
अतिक्रिय

hyperaldosteronism
अतिअल्डोस्टेरॉनता (स्त्री.)

hyperalimentation
अतिपोषण (न.)

hyperbaric
अतिदाब-, अतिभार- (wrt oxygen)

hyperbilirubinaemia
अतिबिलिरुबिनरक्तता (स्त्री.)

hypercalcaemia
अतिकॅल्सिरक्तता (स्त्री.)

hypercapnia
अतिकर्बरक्तता (स्त्री.) (also hypercarbia)

hyperchromic anmeia
अतिवर्णी पांडुरोग

hypercorticism
अतिअधिवृक्कता (स्त्री.) (अति अधिवृक्क बाह्यांग संप्रेरकता)

hyperhidrosis
अतिस्वेदता (स्त्री.) (also hyperidosis)

hyperimmune
अतिप्रतिक्षम

hyperimmune
अतिप्रतिक्षम

hyperimmune antivariola gammaglobulin
देवीरोधी अतिप्रतिक्षम गॅमाग्लोब्युलिन

hyperimmunised
अतिप्रतिक्षमिति

hyperkeratosis
अतिकेरॅटिनता (स्त्री.)

hyperkinesia
अतिगतिता (स्त्री.)

hyperkinetic syndrome
अतिगतिता संलक्षण

hyperlipaemia
अतिमेदरक्तता (स्त्री.)

hyperlipaemic plasma
अतिमेदरक्ती रक्तद्रव

hyperlipoproteinaemia
अतिमेदप्रथिनरक्तता (स्त्री.)

hypermetabolic state
अतिचयापचयी अवस्था

hyperosmolar coma
अतिपरासरणी परामूर्च्छा

hyperplasia
अतिपेशिता (स्त्री.)

hyperpolarisation
अतिधुवण (न.)

hyperreflexia
अतिप्रतिक्षेपिता (स्त्री.)

hypersecretion
अतिस्त्राव (पु.)

hypersensitivity reaction
अतिसंवेदिता प्रतिक्रिया

hypertension
अतिरक्तदाब (पु.)

hypertensive
अतिरक्तदाबी

hypertensive emergency
अतिरक्तदाबी आकस्मिकता

hypertensive encephalopathy
अतिरक्तदाबी प्रमस्तिष्क विकृति

hypertensive response
अतिरक्तदाबी प्रतिसाद

hyperthermi
अतितप्तता (स्त्री.)

hypertonicity
अतिताणता (स्त्री.)

hypertrichosis
लोमशता (स्त्री.), केसाळपणा (पु.)

hypertropic arthritis
अतिपुष्टि संधिशोध

hyperuricaemia
अतियुरिकाम्लरक्तता (स्त्री.)

hyperventilation
अतिवायुवीजन (न.)

hypervitaminosis
अतिजीवनसत्त्वता (स्त्री.), अतिव्हिटॅमिनता (स्त्री.)

hypnotic
निद्राकर (न.), निद्रापक (न.), सुषुप्तीकर (न.)

hypo -
अल्प- (in comb.)

hypo aldosteronism
अल्प अल्डोस्टेरॉनता

hypobaric
अल्पभार- (wrt oxygen)

hypochromic anaemia
अल्पवर्णी पांडुरोग

hypodermic syringe
अधस्त्वचा पिचकारी, अंतःक्षेपण पिचकारी

hypodermoclysis
अधस्त्वचा पिचकारी, अंतःक्षेपण पिचकारी

hypoglycaemia
अल्पग्लुकोजरक्तता (स्त्री.), रक्तशर्करान्युनता (स्त्री.), अल्पशर्करारक्तता (स्त्री.) (also called low blood sugar)

hypoglycaemic agent
रक्तशर्करान्युनता कारक

hypogonadism
जननग्रंथिअल्पक्रियता (स्त्री.)

hypoinsulin response
अल्प इन्सुलिन प्रतिसाद

hypokalaemia
अल्प पोटॅशिअम रक्तता (स्त्री.)

hyponatraemia
अल्प सोडिअम रक्तता (स्त्री.)

hypoparathyroidism
पराअवटुकार्यन्यूनता (स्त्री.), पराअवटु-अल्पक्रियता (स्त्री.)

hypophysectomy
पूयूषिका-उच्छेदन (न.)

hypopituitarism
पीयूषिका कार्यन्युनता (स्त्री.), पीयूषिका अल्पक्रियता (स्त्री.)

hypoproteinaemia
अल्पप्रथिनरक्तता (स्त्री.)

hypoprothrombinaemia
अल्पप्रोग्राँबिनरक्तता (स्त्री.)

hyposecretion
अल्पस्त्राव (पु.)

hypotension
अल्पदाब (पु.)

hypotensive
रक्तदाब निम्नकारी, रक्तदाब निम्नकारक

hypothalamic
अधश्चेतक-

hypothalamic control
अधश्चेतकी नियंत्रण

hypothalamic regulation
अधश्चेतकी नियमन

hypothermia
अधस्तप्तता (स्त्री.), अवतप्तता (स्त्री.)

hypothesis
गृहीत (न.), परिकल्पना (स्त्री.)

hypothyroidism
अवटुकार्यन्यूनता (स्त्री.), अवटुअल्पक्रियता (स्त्री.)

hypotonicity
अवताणता (स्त्री.)

hypovolemia
रक्तायतन ऱ्हास (पु.), अल्परक्तायतनता (स्त्री.)

hypoxia
आऍक्सिन्यूनता (स्त्री.), अल्पआऍक्सिता (स्त्री.)

hysteresis loop
हिस्टेरेसिस लूप, पूर्वग्रहज आलेख