वैज्ञानिक पारिभाषिक संज्ञा

तट (भित्ति, भित्तिका) निर्मिती नग्न कोशिका (प्राकल खंड) भोवती अथवा बहुप्रकल प्राकलामध्ये तट (भिंती) निर्माण होणे, कोशिका विभाजनात तटनिर्मिती होऊन दोन कोशिका बनतात.

चामखीळ, चर्मकीलक कातडीवर येणारा कठिण व घन फोड (गाठ)

चर्मकीलकी verrucose

जलसंतुलन वनस्पतीतील ओलाव्याची आयात निर्यात (हानी व भरपाई)

जलबहार तळी व डबकी यांतील कायम पाण्याच्या पृष्ठावर गरम हवेत एकाएकी येणारा (निळ्या हिरव्या शैवलांचा) तवंग.

जलक्षमता जमिनीत पाणी शोषणे व त्याचा साठा करणे यासंबंधीचे सामर्थ्य

जलकोशिका मांसल वनस्पतींच्या पानातील (किंवा पर्णहीन खोडातील) पाणी साठवून ठेवणारी व बहुधा त्वक्षीय पदार्थाने वेढलेली कोशिका.

जलांश पाण्याचे प्रमाण (प्राप्त होणारे व प्रत्यक्ष असणारे)

जलसंवर्धन आवश्यक ते क्षार पाण्यात मिसळून (विरघळून) केलेल्या विलयनात किंवा विलयनाच्या साहाय्याने वनस्पती वाढविण्याची प्रक्रिया w.dispersal जल विकिरण पाण्याचे साहाय्याने प्रसाराची पद्धत, उदा. नारळ w. leaf जलपर्ण सदैव पाण्यात राहणारे व अतिशय विभागलेले पान

तरंगित undulate, sinuate  sinuate

मेणचट मेणाचा पातळ थर किंवा मेणाच्या बारीक केसांचा थर असलेले. यामुळे पानावरचे पाणी न चिकटता गळून पडते. तसेच बाष्पीभवनापासून वनस्पतींचे संरक्षण होते. उदा. मरुवनस्पती, उसाच्या खोडाचे कांडे, घायपाताचे पान glaucous.

सिक्थकावरण मेणाचा लेप

ऋत्वीय अपक्षय हवामानादी परिस्थितीमुळे होणारा विघटनासारखा (फूट तूट होणारा) बदल.

कीलाकृति पाचरीसारखे, तळाशी अरुंद व टोकाकडे रुंद होत गेलेले उदा. गोंडाळचे पान. cuneate

तण आगंतुक, निरुपयोगी, हानिकारक वनस्पती उदा. ओसाडी, काटेधोत्रा, सराटा, काटेमाठ इ.

१ दोलित, लोंबते २ स्त्रवण १ लोंबणाऱ्या पानांचे अथवा शाखांचे (झाड), उदा. (विलो) वाळुंज, हिरव्या अशोकाचा एक प्रकार. २ जखमेतून अति रक्तस्त्राव होण्याचा प्रकार, उदा. द्राक्षवेल, भूर्ज

चक्राकार चाकासारखा दिसणारा (पुष्पमुकुट), उदा. वांगे, मिरची, रुई. rotate

प्रतोदरुप चाबकासारखा उदा. उसाच्या अक्षाची लांब चाबकासारखी वाढ होऊन त्यावर काणी रोगाची (smut) काळी बीजुके तयार होतात. flagelliform

मंडल अवयवांची अक्षाभोवती वर्तुळाकार मांडणी, उदा. पुष्पदले, एक्किसीटमच्या शाखा, कण्हेरीची पाने.

मंडलित, चक्रीय मंडलासारखी (वर्तुळाकार) मांडणी असलेले अवयव.

वन्य प्ररुप लागवडीतील वनस्पतीचा जंगली आप्त (प्रकार)

मर, ग्लानि (रोग) अवयव कोमेजून लोंबण्याचे लक्षण असलेले रोग, बटाटा, जवस इत्यादीवर आढळतो.

म्लानिगुणक वनस्पतीची पाने पाण्याअभावी लोंबू लागतात त्यावेळचे जमिनींतील पाण्याचे प्रमाण.

वायु विकिरण वाऱ्याने होणारा (फळांचा किंवा बीजांचा)प्रसार.

वायुपरागण वाऱ्याने होणारी परागांची किंजल्कावरील स्थापना. anemophily.

वातसंमुख वाऱ्यासमोरची बाजू.

पक्ष, पंख १ कोणत्याही अवयवांवर (देठ, फळ, बीज, खोड) असलेला पातळ पापुद्र्यासारखा विस्तार (पसरट भाग). २ पतंगरुप पुष्पमुकुटाची बाजूची पाकळी papilionaceous. ala

सपक्ष फल ंपंखधारी फळ. फलावरणावरील पातळ विस्तृत उपांग असलेले फळ. उदा.बिबला, अर्जुनसादडा, जखमी, अंजन, शिसवे, माधवलता इ. अनेक पंखांचा उगम छदे, संवर्त (संदले), परिदले यापासून होतो (उदा. साल, चालन, लिंडेन इ.) samara

पक्षधारी बीज, सपक्ष बीज बीजावरणावर असलेला पंखासारखा विस्तार उदा. शेवगा, तूण, टेटू, वावळा इ.

शिशिरकोरक हिवाळ्यात निष्क्रिय अवस्थेत असलेली कळी.

केरसुणी रोग, गोसावी रोग कवक किंवा काही कीटक यांमुळे झाडांना फक्त बारीक शाखांचे झुबके धारण करावयास लावणारा रोग.

वोड, जांभळा रंग, इसॅटिन वोड नावाच्या एका वनस्पतीपासून (Isatis tinctoria L.) मिळणारा जांभळा रंग.

काष्ठ, लाकूड, प्रकाष्ठ वनस्पतींतील लिग्नीयुक्त घटकांचा वाहक किंवा मजबुती देणारा भाग. w.fibre काष्ठसूत्र, प्रकाष्ठसूत्र प्रकाष्ठ भागात असलेला मृत, लांब, काष्ठयुक्त कोशिकावरणाचा घटक, पहा fibre, xylem. ऐw. land वनभूमी विशेषतः वृक्षांनी व्यापलेले स्थल

प्रकाष्ठ किरण, काष्ठ किरण प्रकाष्ठातून त्रिज्येप्रमाणे जाणारे मृदूतकाचे पदर (पट्ट)   w. autumn शरदकाष्ठ प्रकाष्ठाच्या प्रत्येक वार्षिक वलयातील सर्वात बाहेरचा लहान घटकाचा भाग, आतील भाग तत्पूर्वीचा (वसंत काष्ठ) w. cryptogamic अभिमध्य प्रकाष्ठ काही खोडातील

वन, जंगल

काष्ठमय काष्ठ (लाकूड) असलेले (झाड, ऊतक, फळाची साल, तंतू इ.) w. tissue काष्ठोतक कठीण आवरणाच्या कोशिकांचा (बहुधा वाहिकांचा व वाहिन्यांचा) समूह

ऊर्णा, लोकर मेंढी, बकरा, ऍल्पाक इ. प्राण्यांच्या कातडीवरील विशिष्ट प्रकारचे कुरळे केस, त्यावरुन वनस्पतींवरील मऊ, कुरळे, बारीक, लांब, दाट केस.

ऊर्णी, ऊर्णायित लोकरीसारखे केस असलेला (अवयव). lanate, floccose

व्रण त्वक्षा जखमेखाली बनणारा बुचासारख्या पदार्थांचा थर

व्रण संप्रेरक जखम झालेल्या ऊतकात तयार होणारा व तेथे वनस्पतीच्या भागाचा विकास घडवून आणणारा पदार्थ w. parasite व्रणजीवोपजीवी जखमेतूनच शरीरात प्रवेश मिळविणारा व तेथेच नंतर उपजीविका करणारा अन्य सजीव. w. tissue व्रणोतक जखमेनंतर तेथे ऊतककरापासून बनलेला मृदु

व्रणन जखम होण्याची प्रक्रिया, पान, फूल, फळ किंवा फांदी बाहेरील घटकांमुळे तुटून जाऊन अक्षावरचा काही पृष्ठभाग किंवा आतील काही ऊतके उघडी पडणे.

सुरकुतलेला, चूणित सुरकुत्या किंवा घड्या पडलेला (अवयव, उदा. पान, खोड, साल इ.) rugose