L.S.(abbr. of longitudinal section) उऍह्हेद (उभा छेद)
La BRea tar pitsZool. ला बी डांबर गर्ता
labelलेबल (न.), खूणचिठ्ठी (स्त्री.)
label(to tag) अंकित करणे, खूणचिठ्ठी लावणे
labellum१ Bot. (the posterior petal of the flower of an orchid) ओष्ठक (न.) २ Zool. अधोष्ठक (न.) (pl. labella)
labiaZool. १ (structures resembling lips) ओष्ठ (पु.अ.व.) २ अधोष्ठ (पु.) ३ भगोष्ठ (पु.अ.व.) l. majora महा भगोष्ठ l. minora लघु भगोष्ठ (sing. labium)
labial palpZool.(second maxilla; in some Pelecypoda, a ciliated grooved muscular flap bordering the mouth) अधोष्ठ स्पर्शक
labial segmentZool. अधोष्ठ खंड
labial sutureZool. अधोष्ठ सीवनी
labiateBot.(said of a corolla with one or more petals formed into a lip) ओष्ठी
labilityअस्थिरता (स्त्री.)
labio gingival laminaZool. ओष्ठ दंतमांस पदर
labio-gingival grooveZool. ओष्ठ दंतमांस प्रखात
labiostipesZool. अधोष्ठ वृंतक (पु.अ.व.)
labium१ (a lip) ओष्ठ (पु.) Zool. २ (in insecta, the lower lip, formed by the fusion of the second maxilla) अधोष्ठ (पु.) ३ भगोष्ठ (पु.) (pl. labia)
labral segmentZool. उदोष्ठ खंड
labrumZool.१ (the plate like upper lip) उदोष्ठ (पु.) २ काठ (पु.) l. glenoidale संधिगर्त काठ
labyrinthZool. १ (any convolute tubular structure) गहन (न.) २ (the bony tubular cavity of the internal ear in vertebrates or the membranous tube lying within it) कर्णगहन (न.)
labyrinthiformBot.(marked by sinuous lines, maize like) गहनरुप
labyrinthine१ गहन- २ कर्णगहन-
labyrinthodont teethZool. गहनदंत (पु.अ.व.)
LabyrinthodontiaZool. लॅबिरिंथोडाँशिआ (पु.)
laccateBot.(having a shining surface) चमकदार
lacerate१ Bot. (irregularly cut, as if splashed or torn) पाटित २ Zool. दीर्ण (also laciniate or laciniated)
lacerationZool. १ (the action of tearing) विदारण (न.) २ दीर्णता (स्त्री.)
LacertiliaZool. लॅसर्टिलिआ (पु.)
lacinia१ Bot.(a narrow incised segment in a leaf) कातरखंड (पु.) २ Zool.(the inner process of the stipes of an insect's maxilla and esp. of its first maxilla) अंतर्जिव्हा (स्त्री.) (pl. laciniae or lacinias)
laciniate laciniated lacerate
lackअभाव (पु.), उणीव (स्त्री.)
lacrimalZool.(also lachrymal) (pertaining to or situated near the tear gland) अश्रु-
lacrimal(lacrimal bone) अश्रु अस्थि (स्त्री.)
lacrimal apparatusZool. अश्रु यंत्रणा
lacrimal fossaZool. अश्रु खात
lacrimationZool. (the secretion of tears) अश्रुस्त्रवण (न.) (also lachrymation)
lacrimiform(like a tear, a watery secretion) अश्रुसम lacrimoid
lactalbuminBot. लॅक्टॅल्ब्युमिन (न.)
lactationZool.(the secretion and yielding of milk by the mammary gland) दुग्धन (न.)
lacteal१ Bot. आक्षीर-, आक्षीरी २ Zool. दुग्ध-, दुग्धवाहिनी-
lactic acidChem. लॅक्टिक आम्ल
lactic acid dehydrogenaseChem. लॅक्टिक ऍसिड डीहायड्रोजनेज
lactic dehydrogenaseChem. लॅक्टिक डीहायड्रोजनेज
lactiferous१ Bot. (containing latex) आक्षीरी २ Zool.(milk producing) दुग्धजन
lactiferous ductZool. दुग्ध वाहिनी
lactoflavinChem. लॅक्टोफ्लेविन (न.)
lactogenic hormoneZool. दुग्धजनक संप्रेरक, लॅक्टोजेनी संप्रेरक
lactoneChem. लॅक्टोन (न.)
lactoseChem. दुग्धशर्करा (स्त्री.), लॅक्टोज (न.)
lacuna१ Bot.(a large multicellular cavity; a depression in the surface of a plant) पोकळी (स्त्री.) २ Zool.(a small cavity or space; as one of the cell containing cavities in bone) रिक्ति (स्त्री.) (pl. lacunae or lacunas)
lacunar१ Bot. पोकळीयुक्त २ Zool. रिक्ति-
lacunoseBot.(having a pitted surface) पोकळीयुक्त
lacustrineBot.(of relating to or formed in lakes) सरोवरी
laevigate laevigatus laevis levigate
lagBot.मागस (स्त्री.), पश्चता (स्त्री.)
lag periodBot. (the period between the initial inoculation of a cluture medium with an organism and the resumption of normal growth) पश्चता काल
lagenaपलिघिका (स्त्री.) (pl. lagenas or lagenae)
Lagenaria leucanthaBot. लागेनारिआ ल्यूकन्था (दुधीभोपळा)
lageniformBot. (shaped like a flask) तुंबीरुप
lagenostomaBot.(a form genus) लॅगेनोस्टोमा (पु.)
lagenostome apparatusBot. लॅगेनोस्टोम साधित्र
Lagerstromia speciosaBot. लागरस्ट्रोमिआ स्पेसिओसा (तामण)
laggingBot. पश्चता (स्त्री.)
laggingरेंगाळलेला, रेंगाळणारा
LagomerycidaeZool. लॅगोमेरीसिडी (स्त्री.)
LagomorphaZool. लॅगोमॉर्फा (पु.)
LamarckismBot., Zool.(after J.B.de Monet Lamarck) लॅमार्कवाद (पु.)
lambda(the ११th letter of the Greek alphabet) लँब्डा (पु.)
lambdoidZool. लँब्डाभ lambdoidal
lambdoidal sutureZool. लँब्डाभ शिवण
lamellaBot., Zool.(pl. lamellae or lamellas) पदरिका (स्त्री.)
lamellarपदरिकामय, पदरिकायुक्त, पदरिकात्मक (also lamellate or lamellated)
lamellar cataractZool. पदरिका मोतीबिंदु
lamellate lamellated lamellar
lamellationBot. Zool. पदरिकायन (न.)
lamellibranchZool. (of or relating to the Lamellibranching) लॅमेलिबँक-
LamellibranchiaZool.(a class of Mollusca) लॅमेलिबँकिआ (पु.)
lamelliformBot., Zool. (having a form of thin plate) पदरिकारुप
lamelloidBot., Zool.(resembling a lamella) पदरिकाभ
lamelloseBot.(stratified) सस्तर
lamellosityBot.सस्तपता (स्त्री.)
lamina(pl. laminae or laminas) १ Bot.(the blade or expanded part of a foliage leaf - distinguished form petiole) पर्णदल (न.), पाते (न.) २ Zool.(also pagina) (a thin layer; a flat plate like structure) पदर(पु.), पदरिका (स्त्री.), फलक (पु.) l.choria capillaris
laminarianBot.(of relating to or characterised by the presence of kelps of the genus Laminaria) लॅमिनारिअन
laminarinChem.(a polysaccharide) लॅमिनॅरिन (न.)
laminateZool. १ पदरयुक्त, पदरात्मक, पदरमय २ स्तरित
laminatedBot., Zool. १ पदरित २ स्तरित
lamination(as a process) पदरन (न.)
lampbrush chromosomeCyt. लँपबश गुणसूत्र, दीपकुंचला गुणसूत्र
LampridiformesZool. लँप्रिडीफॉर्मिस (न.)
lampro-(in comb.)(bright) प्रखर, लॅम्प्रो-
lamprocystidiumBot.प्रखरपुटिका (स्त्री.), लॅम्पोसिस्टिडिअम (स्त्री.)
lanateBot.(covered with fine hair or hairlike filaments; wooly) लोमी, ऊर्णी lanated (also lanuginose or lanuginous)
lanceolateBot.(shaped like a lancehead) भालाकृति- lanceolated
lancetकुंतक (पु.), सुरिका (स्त्री.)
lancet-shapedकुंतलाकार, सुरिकाकार
Langhans' layerZool. लांगहान्झ स्तर (also called cytotrophoblast)
Langmuir equationBot. लँगमूर समीकरण
languetZool. जिव्हिका (स्त्री.) (also languette)
languid१ (feeble) मंद २ (hanging down) लोंबता
LaniidaeZool. लॅनिडी (स्त्री.)
lanolinBot., Chem. (wool grease) लॅनोलिन (न.)
Lantana camaraBot. लांटाना कामारा (घाणेरी, टणटणी)
lanuginose lanuginous lanate
lanugoZool. गर्भलव (स्त्री.)
lappetZool. (free edge) पल्लव (पु.)
large intenstineZool. मोठे उपांत्र, बृहदांत्र (न.)
larvaZool. १ डिंबक (न.), डिंभक (न.) २ (as protopod larva) प्रपाद डिंबक (न.) ३ (as apodus larva or maggot) अपाद डिंबक (न.) ४ (as oligopod larva or campodieform larva) अल्पपाद डिंबक (न.) ५ (as polypod larva or eruciform larva) बृहपाद डिंबक (न.)
LarvaceaZool.लार्वेशिआ (पु.)
larviparityZool. डिंबकप्रजकता (स्त्री.)
larviparousZool.(giving birth to offspring which have already reached the larva stage) डिंबकप्रजक-
larviposit(to deposit living larvae instead of eggs) डिंबकनिक्षेप होणे
larvipositionZool.(the act of larvipositing) डिंबकनिक्षेपण (न.)
larvipositorZool. डिंबकनिक्षेपी (पु.)
larvivorousZool.(larva eating) डिंबकभक्षी
laryngotracheal chamberZool. कंठश्वास कक्ष
larynxकंठ (पु.), स्वरयंत्र (न.) (pl. larynges or larynxes)
Lasiosiphon eriocephalusलासिओसिफॉन इरिओसेफॅलस (रामेठा)
late maturityBot. विलंब पक्वता
latebraZool. (a flask shaped mass of white yolk extending from the blastodisc of a bird's egg to the centre of the yellow yolk) श्वितिकंद (पु.)
latencyBot.(the state or period of living or developing in a host without producing symptoms) गुप्तता (स्त्री.)
latent timeBot.(the period of time between the beginning of stimulation and the first signs of a response) अव्यक्त काल
lateralपार्श्विक, पार्श्वीय, पार्श्व-
lateralBot., Zool. पार्श्वज (न.)
lateral apodemeZool. पार्श्व आंतर प्रवर्ध
lateral branchingBot. पार्श्वशाखन (न.), पार्श्वशाखाविन्यास (पु.)
lateral bronchiZool. पार्श्वश्वसनी (स्त्री.अ.व.) (also secondary bronchi)
lateral cornuaZool. पार्श्वशृंग (न.)
lateral cristaBot. पार्श्व शिखर
lateral ethmoidZool. पार्श्व झर्झरिका
lateral geniculate bodyZool. पार्श्व जानुनत पिंड
lateral leafBot. पार्श्व पर्ण
lateral lineZool.(in fish, a line of neuromast organs running along the side of the body) पार्श्व रेखा
lateral line organs acoustico-lateral system
lateral line systemZool. पार्श्व रेखा संस्था
lateral meristemBot. पार्श्व विभाजी ऊति
lateral movementBot. पार्श्विक हालचाल
lateral neurosecretory cellZool. पार्श्व चेतास्त्रावी पेशी
lateral oscellusZool. पार्श्व नेत्रक
lateral planeBot.(a plane passing through a flower, parallel to the earth's surface) पार्श्व तल
lateral plateZool. पार्श्व पट्टिका
lateral plate mesodermZool. पार्श्वपट्टिका मध्यजनस्तर
lateral temporal fossaZool. पार्श्व शंख खात
lateral ventricleZool. पार्श्व विलय
laterals of limited growthBot. सीमितवर्धी पार्श्वज
lateriteGeol. लॅटेराइट (न.)
laterite soilGeol. लॅटेराइटी मृदा
lateritious(brick red) वीटरंगी (also latericeous)
latero-(in comb.) पार्श्व-
laterosterniteZool. पार्श्व अधरक खंड (पु.)
laterostratumBot. पार्श्वस्तर (पु.)
laterotergiteZool. पार्श्व पृष्ठक (न.)
latexBot.(a milky fluid) आक्षीर (न.), चीक (पु.)
latex cellBot. आक्षीर पेशी
latex ductBot. आक्षीर वाहिनी
latex vesselBot. आक्षीर वाहिका
latexosisBot.(abnormal exudation of latex) आक्षीर अतिस्त्रवण (न.)
lati-(in comb.)(wide, broad) पृथु-
laticiferBot. आक्षीरधर (पु.)
laticiferousBot.(containing, bearing or secreting latex) आक्षीरी
laticiferous ductBot. आक्षीरी वाहिनी
latifolius(Latin- meaning broad leaved) पृथुपर्णी
latiseptateBot.(having wide septa or dissepiments) पृथुपटीय
latticeBot. जाळी (स्त्री.), जालक (न.)
LaurasiaGeog. लॉरेशिआ (पु.)
lauriumBot.(a drain formation) निस्सार निर्मिति (स्त्री.)
laverBot.(any of the edible sea-weed) प्रशैवाल (न.)
lawनियम (पु.), सिद्धांत (पु.)
law of dominanceZool. वर्चस्व नियम
law of independent assortment of genesGen. जीनांच्या स्वतंत्र विल्हेवारीचा नियम
law of independent assortment of germinal unitsGen. जनन एककांच्या स्वतंत्र विल्हेवारीचा नियम
law of mass actionBot. वस्तुमान क्रिया नियम
law of minimal surfacesBot. अत्यल्प पृष्ठ नियम
law of minimumBot. लघुतमाचा सिद्धांत
law of purity of gametesGen. युग्मकांच्या शुद्धतेचा नियम
law of segregation of genesGen. जीन विलग्नन नियम
law of segregation of germinal unitsGen. जनन एककांच्या विलग्ननाचा नियम, जनन एकक विलग्नन नियम
Lawsonia albaBot.लाउसोनिआ अल्बा (मेंदी)
lax(arranged loosely) विरल laxus
layerBot.१ (a stratum of vegetation as the shrubs in a wood) स्तर (पु.), थर (पु.) २ दाबकलम (न.)
layer societyBot. स्तर समाज
layeringBot. १ स्तरण (न.) २ दाबकलम करणे (न.)
leachingBot.(the removal of mineral salts from the soil by percolating water) निक्षालन (न.)
lead methodZool. शिसे पद्धति
leafBot. पर्ण (न.), पान (न.)
leaf apexBot. पर्णाग्र (न.)
leaf area indexZool. पर्णक्षेत्र निर्देशांक
leaf baseBot.(the base of the leaf-stalk, where it joins the stem-hypopodium) पर्णाधार (पु.)
leaf bladeBot.(lamina) पाते (न.) पर्णदल (न.)
leaf budBot.(a bud that develops into a leafy shoot that does not produce flowers) पर्णकलिका (स्त्री.)
leaf climberBot.(a climbing plant that supports itself by means of its leaves which either have petioles that twist round the support or develop tendrils) पर्णलता (स्त्री.)
leaf cushionBot.(a swollen leaf base) पर्णतल्प (न.)
leaf divergenceBot.(the angle of the intersection of the planes passing longitudinally through the middle of two successive leaves) पर्ण अपसरण (न.)
leaf drop streak virusBot. पर्णपतनरेखा विषाणु
leaf fallBot.(the organised shedding of leaves by deciduous trees in autumn) पर्णपात (पु.), पानझड (स्त्री.)
leaf gallBot. पर्णगाठ (स्त्री.)
leaf gapBot.(a gap that surrounds a leaf trace) पर्ण अंतराल (पु.)
leaf inceptBot. (the earliest recognisable rudiment of a leaf) पर्ण आद्यांग (न.)
leaf insectZool. पर्णकीटक (पु.)
leaf marginBot. पर्णकाठ (पु.), पर्णकडा (स्त्री.)
leaf mosaicBot.(the arrangement of the leaves on a shoot or a plant in such a way that as much leaf as possible is exposed to light and as little as possible is shaded by other leaves) पर्णकुट्टिम (न.)
leaf mottlingBot. पर्ण कर्बुरता (स्त्री.)
leaf outlineBot. पर्णबहिर्रेखा (स्त्री.)
leaf pitcherBot. पर्णघट (पु.)
leaf primordiumBot.(a localised pass of meristematic tissue near the apical meristem) पर्ण आद्यक (न.)
leaf printZool. पर्णमुद्रा (स्त्री.)
leaf rollBot.(any of various plant diseases characterised by rolling of the leaf margins) पर्णगुंडाळी (स्त्री.) (रोग)
leaf scaleBot. पर्णशल्क (न.)
leaf scarBot.(the scar on a stem, left after the leaf has fallen) पर्णव्रण (पु.)
leaf sheathBot.(the base of the leaf when it is in the form of sheath more or less surrounding the stem) पर्णच्छद (पु.)
leaf spineBot. पर्णशूल (पु.)
leaf stalk(petiole) पर्णवृंत (पु.)
leaf tendrilBot.(a tendril developed from a part of a leaf) पर्णप्रतान (न.)
leaf traceBot.(a trace associated with a leaf) पर्ण अनुपथ branch trace
leaf trace bundleBot. पर्ण अनुपथ पूल
leafletBot.(one separate portion of the lamina of a compound leaf) पर्णक (न.)
leafy racemeBot.(a raceme in which the bracts differ little, or not at all, from the ordinary foliage leaves of the plant) पर्णी असीमाक्ष
learnedZool. उपार्जित (as in learned behaviour उपार्जित वर्तन)
leatherZool. चर्म (न.), कातडे (न.)
leatheryBot., Zool. (of or resembling leather) चर्मिल
leathery fungusBot. चर्मिल कवक
lecanorineBot.(said of a lichen apothecium having a thalline margin) शैवाकवाटीकोशी
LecideaBot.(a large genus) लेसिडिआ (पु.)
lecideineलेसिडिआसम lecideiform
lecithinChem.(any of several waxy hygroscopic phosphatids that are widely distributed in animals) लेसिथिन (न.)
lecithoproteinChem.(compounds formed from proteins and lecithin) लेसिथोप्रोटीन (न.) (also called lipo protein)
leewardBot. (situated away from the wind) वातविमुख
leghaemoglobinBot.लेगहिमोग्लोबिन (न.)
legitimate nameBot. वैधिक नाम
legumeBot. शिम्ब (स्त्री.), शेंग (स्त्री.)
Leibig's law of minimumBot. लायबिग लघुतम नियम
leiosporousBot. (having smooth spores) मसृणबीजाणुक
lemmaBot.(the lower of the two bracts enclosing the flower in the spikelet of grasses) बाह्यसहपत्र (न.), लेमा (पु.)
lemniscusZool. (pl. lemnisci) (either of two club shaped organs hanging into the body cavity from the base of proboseis in the Acanthocephala) गदिका (स्त्री.)
LemuridaeZool. लेम्युरिडी (स्त्री.)
LemuriformesZool. लेम्युरिफॉर्मिस (न.)
LemuroideaZool. लेम्युरॉयडिआ (पु.)
lensLight, Optics भिंग (न.)
Lens esculentaBot. लेन्स इस्क्युलेंटा (मसूर)
lens placodeZool.(an ectodermal placode from which the lens of the embryonic eye develops) भिंगस्थालि (स्त्री.)
lenticZool.(of relating to or living in still waters) स्थिरजली (as in lentic community स्थिरजली समुदाय)
lenticelBot.(a pore in the periderm of a woody stem and acts as an organ of gaseous exchange) वातरंध (न.) (also pneumathode)
lenticular१ Bot.(shaped like a double convex lens) भिंगाकार २ Zool. मसूराकार
lentiginoseBot.(minutely dotted) सूक्ष्मकर्बुरित lentiginous
lento capillary pointBot.(the point when the capillary movement of water in a soil becomes sluggish and ineffective) मंदकेशिका बिंदु
lepidoliteGeol. लेपिडोलाइट (न.)
LepidosauriaZool. लेपिडोसॉरिआ (पु.)
LepidosirenidaeZool. लेपिडोसायरेनिडी (स्त्री.)
lepidoteBot.(covered with scurf or scurfy scales) शल्कपर्णी
lepidotrichiaZool. (sing. lepidotrichium) चर्म पर-अर (पु.अ.व.) (also dermal fin rays)
LepisosteidaeZool. लेपिझोस्टिडी (स्त्री.)
LeporidaeZool. लेपोरिडी (स्त्री.)
LepospondyliZool. लेपोस्पाँडीली (स्त्री.)
lepospondylousZool. तूसस्तरी
leprarioidBot.(having a whitish, mealy or scurfy surface) पिठूळपृष्ठी, शल्की leprose
lepto-(slender) अपृथु-, तनु-
leptocaulBot. अपृथुअक्ष (पु.)
leptocaulousBot. अपृथुअक्षी, अपृथुअक्ष-
leptocentricकेंद्राधोवाहिक
leptocentric vascular bundleBot. केंद्राधोवाहिक पूल
LeptochoeridaeZool. लेप्टोकोरिडी (स्त्री.)
leptocystidiumBot. तनुपुटिका (स्त्री.), लेप्टोसिस्टिडिअम (स्त्री.)
leptodermatousBot. (having a thin skin) तनुत्वचीय (also leptodermous)
leptoformZool. तनुप्ररुप (न.)
LeptolepidaeZool. लेप्टोलेपिडी (स्त्री.)
leptomeBot. अतंतु अधोवाही (पु.)
leptomeninx pia-arachnoid
leptominBot. लेप्टोमिन (न.)
leptonemaCyt.(a chromatin thread or chromosome at leptotene; a meiotic chromosome before the beginning of synapsis) तनुसूत्र (न.)
LeptosomatidaeZool. लेप्टोसोमॅटिडी (स्त्री.)
leptosporangiateBot.(said of ferns in which the sporangium originates from a single cell) एकजबीधानिक
leptoteneCyt.(a stae of the meiotic prophase immediately preceding synapsis in which the chromosomes appear as fine discrete threads) तनुसूत्रता (स्त्री.) diplotene द्विसूत्रता pachytene स्थूलसूत्रता proleptotene पूर्वतनुसूत्रता zygotene युग्मसूत्रता
leptotichousBot.(said of a tissue which is thin walled) तनुभित्तिक
LeptotyphlopidaeZool.लेप्टोटायफ्लोपिडी (स्त्री.)
lepyrodophyteBot. शल्क उद्भिद (पु.)
leser trochanterZool. लघु ऊर्विका कूट
lesionBot., Zool.(injury, impairment) क्षत (न.)
lethalBiol.(causing death) घातक
lethal doseBot. घातक मात्रा
lethal factorBot., Zool. घातक कारक (also called lethal gene)
lethal geneGen.(a gene that in some conditions may prevent development or cause the death of an organism or its germ cells) घातक जीन (also called lethal factor)
leuc-(in comb.) श्वेत- leuco- (also leuk-, leuko-)
leucanthous(white flowered) श्वेतपुष्पी (also leucoanthus)
leucineChem. (a white crystalline amino acid) ल्यूसीन (न.)
leucoanthocyaninChem. ल्युकोँथोसायनिन (न.)
leucocyaninChem. ल्युकोसायनिन (न.)
leucocytosis leukocytosis
leuconZool.(a sponge or sponge larva) ल्युकॉन (पु.)
leucophoreZool.(a white chromatophore) श्वेतवर्णधारी पेशी (स्त्री.)
leucoplastBot.(a colourless plastid) अवर्णलवक (पु.) chloroplast
leucopoiesis leukopoiesis
leucopoietic leukopoietic
leucosporeBot. अवर्णबीजाणु (पु.)
leucosporous(having white spores) श्वेतबीजाणुक, अवर्णबीजाणुक
leukaemiaMed. श्वेतपेशी कर्करोग (पु.) (also leukemia or leucaemia)
leukocyteZool. श्वेतपेशी (स्त्री.) (also leucocyte)
leukocytosisZool. श्वेतपेशीबहुलता (स्त्री.) (also leucocytosis)
leukopeniaZool. श्वेतपेशीअल्पता (स्त्री.) (also leucopenia)
leukopoiesisZool.(also leucopoiesis) श्वेतपेशीजनन (न.)
leukopoieticZool. श्वेतपेशीजनक (also leucopoietic)
leukosisZool.श्वेतपेशीजनक वृद्धि (स्त्री.) (also leucosis)
levator palpebraeZool. नेत्रच्छद उन्नमनी
levigateBot. मसृणपृष्ठी (also laevigate or laevigatus or laevis)
levorotationBot.(left handed or counterclockwise rotation) वामघूर्णन (न.)
Leydig cellZool. लेडिग पेशी (also called interstitial cell)
lianaBot.(pl. liane) (climber) लता (स्त्री.)
libriform fibreBot. अधोवाही तंतु
lichenBot. (a member of the Lichenes) शैवाक (न.), लायकेन (न.)
lichen acidBot. शैवाक आम्ल
Lichenes(a large group of composite plants) लायकेनिस (न.)
Lichenes imperfectiBot. लायकेनिस इम्पर्फेक्टाय
lichenicoleBot.(living on lichens, said especially of parasitic fungi) शैवाकवासी (पु.)
licheninChem. लायकेनिन (न.)
lichenologyशैवाकशास्त्र (न.)
Lichi chinensisBot. लिची चायनेन्सिस (लिची)
lidBot.(the covering of a sporangium of the mosses, usually detachable by a horizontal slit) पिधान (न.)
lienogastricZool. (pertaining to or leading to the spleen and the stomach) प्लीहा जठर-
lienorenalZool. प्लीहा वृक्क-
life cycleBot. जीवनचक्र (न.)
life formBot.(as the form of a plant determined by the position of its resting buds) जैवरुप (न.) (also called growth form)
life historyBot., Zool.(the change in form and or habits of a plant from its earliest stae to death) जीवनवृत्त (न.)
life processBot., Zool. जीवन व्यापार
life spanBot., Zool. आयुर्मान (न.)
ligamentZool. अस्थिरज्जु (पु.), कास्थिरज्जु (पु.), बंध (पु.) alar l. पक्ष अस्थिरज्जु alveolodental l. दंत उलूखल अस्थिरज्जु annular l. anular l. वलयाकार अस्थिरज्जु apical l. १ शिखर अस्थिरज्जु २ अक्ष शिखर अस्थिरज्जु broad l. पृथु अस्थिरज्जु capsular l. संपुट
ligamentousZool. अस्थिरज्जुसम, कास्थिरज्जुसम, बंधसम
ligamentous actionZool. अस्थिरज्जुसम क्रिया
ligamentuml.arteriosum धमनी बंध l. nuchae मन्या अस्थिरज्जु l. pectinatum iridis परितारिका कंकत बंध l.testis वृषण बंध ligament
ligaseChem.(an enzyme) लिगेज (न.)
light absorbancePhys. प्रकाश अवशोषणांक
light adaptationOptics प्रकाशानुकूलन (न.)
light break reactionBot. प्रकाश भंग क्रिया
light corpuscular theoryBot. प्रकाश कणिका सिद्धांत
light durationBot. प्रकाश कालावधि
light emittingBot. प्रकाशोत्सर्गी
light intensityप्रकाश तीव्रता
light linebot. विरेखा (स्त्री.)
light penetrationZool. प्रकाश वेधन
light perceptionBot. प्रकाश अवगम
light productionZool. प्रकाश निर्माण
light qualityBot. प्रकाश गुण
light reactionZool. प्रकाश अभिक्रिया
light requirementsBot.(the amount of light necessary for the optimum development of a species) प्रकाश आवश्यकता
light saturationZool. प्रकाश संहति
light seedBot.(a seed which will not germinate unless it has been exposed to light) प्रकाश बीज
light sensitivityBot. प्रकाश संवेद्यता
light stageBot. प्रकाशावस्था (स्त्री.)
light temperature interactionBot. प्रकाश तपमान अन्योन्यक्रिया
light wave theoryBot. प्रकाश तरंग सिद्धांत
lign-(in comb.) काष्ठ- ligni- ligno-
ligneousBot.(of or resembling wood; woody) काष्ठमय, लिग्निनी (also lignose)
lignicoleBot., Zool. (growing on or in wood or on trees) काष्ठवासी lignicolous
ligniferousBot.काष्ठोत्पादक
lignificationBot.(the action or process of being or becoming lignified) लिग्निनन (न.)
lignifyलिग्निनित करणे, लिग्निनित होणे
ligniteGeol. लिग्नाइट (न.)
lignivorousBot. काष्ठभक्षी
ligno celluloseChem. लिग्नोसेल्युलोज (न.)
ligulaZool.(pl. ligulae also ligulas) जिव्हिका (स्त्री.)
liguleBot. जीभिका (स्त्री.)
liguliflorateBot. (having ligulate flowers) जीभपुष्पी liguliflorous
liguliformBot.(also ligulate) जीभिकाकार
limbBot. १ (the widened upper part of the petal) प्रदल (न.) २ अंग (न.), अवयव (पु.), गात्र (न.) Zool. ३ (an organ or member of the body) उपांग (न.)
limb basisZool. गात्राधार (पु.)
limb budZool. (a proliferation of embryonic tissue shaped like a mound from which a limb develops) गात्र कलिका
limbateBot.(having a part of one colour surrounded by an edging or another colour) भिन्नकिनारी
limbusZool.(a border distinguished by colour or structure) किनार (स्त्री.)
limbus of cochleaZool. कर्णावर्त किनार
limbus of eyeZool. नेत्रपटल किनार
lime boring formBot. चुनाखडकवेधी रुप
lime depositing formBot. चुनानिक्षेपी रुप
limenZool. सीमा (स्त्री.)
limitसीमा (स्त्री.), मर्यादा (स्त्री.)
limit of treesBot. (the line, beyond which trees do not naturally occur) वृक्षसीमा (स्त्री.)
limited distributionZool. मर्यादित वितरण
limiting factorBot., Zool. सीमा कारक
limiting layerसीमांत स्तर
limiting sulcusZool. सीमांत सीता
limnaciderBot. सरोवर शैवाल (न.)
limneticZool.(of or relating to; or inhabiting the pelagic part of a body of fresh water) सरोवरी (also limnic)
limnetic zoneZool. सरोवरी प्रदेश
limnimeter(a sensitive form of tide gage for measuring variations of level in lakes) सरोवरमापी (पु.) (also limnometer)
limniumBot. ( a lake formation) सरोवर समावास (पु.)
limnodiumBot.(a salt marsh formation) लवणसमावास (पु.)
limnographZool.( a record made on a limnimeter) सरोवर आलेख (पु.)
limnologistसरोवरशास्त्रज्ञ (सा.)
limnologyसरोवरशास्त्र (न.)
limnoplanktonEcol.(the plankton of fresh water esp. of lakes) सरोवरप्लवक (पु.)
limpid solutionChem. विमल द्रावण
linamarinChem. लिनॅमरीन (न.)
lineBot., Zool. १ वंशक्रम (पु.) परंपरा (स्त्री.) २ रेखा (स्त्री.)
line patternBot. रेखारुप विषाणु
line surveyBot. (a record of plants occurring along a line taken across a piece of country) रेखा सर्वेक्षण
line transectBot.(a chart showing the position and names of the plants occurring on a line drawn across a piece of country) रेखा अनुच्छेद
lineaZool.(pl. lineae) रेखा (स्त्री.) l.adminiculum adminiculum linea alba श्वेत रेखा l. alba श्वेत रेखा l. albicans उदरमध्य रेखा l. nigra श्यामल रेखा
lineageBot., Zool. वंशावळ (स्त्री.)
linearBot., रेखीय, रेखाकृति-
linear arrangementZool. रेखीय रचना
linear orderBot. रेखीय क्रम
linear polymerZool. रेखीय बहुलक
linear replicating systemZool. १ रेखीय प्रतिकृति संस्था २ रेखीय पुनरावृत्ति संस्था
linear tetradBot.(a row of four megaspores as is usual in flowering plants) रेखीय चतुष्क
lineateBot.(marked with lines) रेखित
linebreedingBot., Zool. (the breeding of individuals within a particular line of descent) अंतर्वंश प्रजनन (न.), समजाति प्रजनन (न.) cross breeding
linenतागाचे कापड (न.), लिनन (न.)
lineolateBot.(marked with fine lines) रेखित lineolated
linguaZool.(pl. linguae) (any tongue like structure; in insects the hypopharynx) १ जीभ (स्त्री.), जिव्हा (स्त्री.) २ अधोग्रसनी (स्त्री.)
linguiformBot.(having the form of a tongue) जिव्हाकार
lingulaZool.(pl. lingulae)(a tongue shaped process or part) जिव्हिका (स्त्री.)
lingular१ जिव्हाभ- २ जिव्हिका-
lingulateBot.(tongue shaped) जिव्हाकार lingulated
lininCyt.(the more solid form conserving part of the nucleus, which holds the chromioles in definite relationship with each other) लायनिन (न.)
linkageGen.(the tendency shown by certain genetial characteristics to be inherited together) सहलग्नता (स्त्री.)
linkage groupGen.(a group of genes that tend to be inherited as a unit) सहलग्नता समूह
linkage mapGen.(a diagram showing the position of the genes in a chromosome or group of chromosomes) सहलग्नता नकाशा
linked reactionBot. ग्रथित अभिक्रिया
Linnaean classificationBot. लिनिअनी वर्गीकरण
Linnaean speciesBot.(a taxonomic species distinguished on morphological grounds) लिनिअनी जाति
Linum usitatissimumBot. लिनम युसीटॅटीस्सीमम (जवस)
LiopelmidaeZool. लिओपेल्मिडी (स्त्री.)
lip१ Bot.(a large projecting lobe of a corolla) ओष्ठ (पु.) २ Zool. ओठ (पु.), ओष्ठ (पु.)
lipaseBot., Zool.(a fat digesting enzyme) लायपेज (न.)
lipidChem. लिपिड (न.) (also lipide)
lipid hypothesisBot. (the concept that solubility in a lipid is important in determining the rate at which substances are transferred across membranes) लिपिड परिकल्पना
lipinChem.(lipid esp. a complex lipid) लायपिन (न.)
lipo proteinChem. मेदप्रथिन (न.), लिपोप्रोटीन (न.) (also called lecitho protein)
lipochondrionZool.(pl. lipochondria) लिपोकॉन्ड्रिऑन (पु.),( गॉल्जी व्यूह) (also called Golgi complex)
lipochromeBot.(any of the naturally occurring pigments soluble in fats or in solvents for fats) मेदवर्णक (पु.), लिपोक्रोम (पु.)
lipocyteZool. मेदपेशी (स्त्री.)
lipofuscinZool. (a brown animal pigment) लिपोफुसिन (न.)
lipoic acidChem. लिपॉइक आम्ल (also called thioctic acid)
lipoidChem. मेद (पु.), वसा (पु.)
lipoidमेदयुक्त, लिपॉइड (also lipoidal)
lipolysisZool.(pl. lypolyses) मेद विघटन (न.), वसा विघटन (न.) (also lipophanerosis)
lipolyticZool. मेद विघटनी, वसा विघटनी
lipopalingenesisZool. अपुनर्जनन (न.)
lipophileBot.मेदरागी (also lipophilic)
lipophoreZool.(a pigment cell or chromatophore containing a lipochrome pigment) मेदपेशी (स्त्री.)
lipoplastBot.(a fatty globule) मेदलवक (पु.)
liposomeBot.(one of the fatty droplets in the cytoplasm esp. of an egg) लिपोसोम (पु.)
LipotyphlaZool. लिपोटिफ्ला (पु.)
lipoxidaseChem.(an enzyme) लिपॉक्सिडेज (न.)
lipsanenchymaBot. अवशेषोति (स्त्री.) (अवशेष + ऊति)
liquefactionChem.(the change of a gas or a solid into the liquid state) द्रवीकरण (न.), द्रवीभवन (न.)
liquefying enzymeChem. द्रवकारी विकर, द्रवकारी एन्झाइम
liquid cultureBot. द्रव संवर्ध
liquorजल (न.) l.amnii, Zool.(amniotic fluid) उल्वद्रव l.folliculi,Zool. पुटक जल
lirellaBot.(an elongated apothecium in lichens that has a furrow along the middle) खाचीवाटकोश (पु.)
lithocystBot., Zool. अश्मपुटी (स्त्री.), संतुलनपुटी (स्त्री.) (also statocyst)
lithographic(relating to lithography) शिलामुद्रण-
lithographyशिलामुद्रण (न.)
lithophyteBot.(a plant or plant like organism that grows on the surface of rock) शैलोद्भिद (पु.)
lithosereBot.(an ecological sere originating on rock) शिलाक्रमक (पु.)
lithotrophyBot. अकार्बनी पोषण (न.)
LitopternaZool. लिप्टोप्टेर्ना (पु.)
litrophilicBot. क्षाररागी
litrophilic fungusBot. क्षाररागी कवक
litterBot. १ पाचोळा (पु.) २ आस्तरण (न.) ३ कुल आकार (पु.)
little leaf diseaseBot. लघुपर्ण रोग
littoral(living on or pertaining to the shore esp. the sea shore) तटीय, समुद्रतटीय
littoral zoneतटीय प्रदेश,समुद्रतटीय प्रदेश
lituateBot.(forked with the points turned slightly outward) सशाख
Liverworts(as a class) लिव्हरवर्टस (पु.)
loamBot. (clay, mud) लोम (पु.)
loamy soilBot. लोम मृदा, मातवाळु मृदा
lob-(in comb.) पालि- lobi lobo-
lobaseपालियुक्त lobate lobated (also lobed)
lobeBot.१ पालि (स्त्री.) Zool. २ खंड (पु.) (as in lobe of kidney वृक्क खंड) ३ पालि (स्त्री.) (as in lobe of ear कर्णपालि) (also lobus)
lobiZool. (sing. lobus) १ खंड (पु.अ.व.) २ पाली (स्त्री.अ.व.) l.inferiores निम्न पाली
lobopodsBot., Zool.(pl. lobopods; lobopodia) पालिपाद (पु.) lobopodium
lobuleBot.(a small lobe) पालिका (स्त्री.)
local lesionBot. स्थानीय क्षत
local lesion countBot. स्थानीय क्षत गणना
local lesion reactionBot. स्थानीय क्षत प्रतिक्रिया
localisation१ (act of localising or state of being localised) स्थानसीमन (न.), स्थानन (न.), स्थान निर्धारण (न.)
localiseस्थानन करणे, स्थानसीमित करणे
localisedस्थानित, स्थानसीमित
locate(to determine or indicate the place of; to define the site or limits of) स्थान निश्चित करणे
location१ स्थान (न.) २ स्थाननिश्चयन (न.)
locellateBot.(subdivided into smaller loculi) लघुकोष्ठकी
locellusBot.(Pl. locelli) लघुकोष्ठक (न.)
lochmiumBot.(a thicket formation) गुल्म समावास (पु.)
lock and key isolationZool.कुलुप किल्ली एकलन
locomotionचलन (न.), गमन (न.)
locomotor reflexZool. चलन प्रतिक्षेप
locularBot.(divided into compartments by septa) कोष्ठकी
loculicidalBot.(of a capsular fruit dehiscent longitudinally so as to bisect each loculus) कोष्ठक विदारक
loculus(pl. loculi)(a chamber of an ovary or an another) कोष्ठक (न.) (also loculament or locule)
locusBot. १ (the position of a particular gene on its hromosome) स्थान (न.), लोकस (पु.) २ (hilum) नाभिका (स्त्री.)
lodiculeBot.(in the grass flower- one of the two delicate membranous hyaline scales at the base of the ovary) परिदलक (न.) (also paleola)
loess(a wind dispersed soil) लोएस (न.)
log१ Math.(abbr. of logarithm) लाग (पु.) २ (any of various journals or records in which are noted sequential data on the progress or performance of something) क्रमलेख (पु.)
loggingZool. क्रमलेखन (न.)
logistic equationZool. लाग समीकरण
logistic growthZool. लाग वृद्धि
lomentBot.(a fruit, usually elongated which develops constrictions as it matures, finally breaking across these into one seeded portions) अनुप्रस्थक (न.) lomentum
long day plantBot. दीर्घ दिन पादप
long infection feedBot. दीर्घावधिक संक्रामण अशन, दीर्घावधिक संक्रामण खाद्य
longevityZool. दीर्घायुता (स्त्री.), आयुकाल (पु.) (also longivity)
longicollousBot.(having a long beak or neck) दीर्घग्रीव-
longitudinal sectionBot. अनुलंब छेद, उभा छेद (abbr. L.S.)
loop of HenleZool. हेन्ले लूप
loose coneBot. शिथिल शंकु
loose lying formBot. अलग्न रुपी
LophiiformesZool. लोफिफॉर्मिस (न.)
LophiodontidaeZool. लोफिओडाँटिडी (स्त्री.)
lophiotheciumBot. शिखरकोश (पु.)
lophiumBot.(a hill formation) गिरिसमावास (पु.), टेकडीसमावास (पु.)
lophodontZool.(having or constituting molar teeth with transverse ridges on the grinding surface) कटकदंत-
lophodont(an animal having lophodont teeth) कटकदंती (पु.)
LophophorataZool. लोफोफोराटा (पु.)
lophophoreZool.(an organ usu. of a circular or horseshoe shape that surrounds the mouth and bears the tentacles) शुंडकधर (पु.)
lophotrichousBot. शिखारोमी (also lophotrichate or lophotrichic)
loranthusBot. लोरान्थस (न.), बांडगुळ (न.)
loricaZool. वर्त्मिका (स्त्री.)
LoricataZool. (an order of reptiles) लोरिकेटा (पु.)
loriformBot.(shaped like a strap) जीभिकाकार, पट्टाकार (also lorate)
LorisidaeZool. लोरिसिडी (स्त्री.)
LOrisiformesZool. लोरिसिफार्मिस (न.)
lotic communityZool. नदीजीवी समुदाय
low tideओहोटी (स्त्री.) (also called neap tide or ebb tide)
lowerनिम्न, नीच, खालचा, अधः-
lower epidermisनिम्न अधिचर्म
lower extremityZool. अधःशाखा (स्त्री.)
lower palaeozoicZool. पूर्व पुराजीव-
lphysoclistZool. अमुख वाताशयी (पु.)
lpostnatal growthZool. जन्मोत्तर वृद्धि
ltoruloseBot.(cylindrical with slight contractions) मणकामय
lubricating oilBot. वंगण तेल
lubricious(having a slippery surface) बुळबुळीत lubricous
lucifugalBot.(avoiding light) प्रकाशवर्जी lucifugous
luciphilousBot.(seeking light) प्रकाशरागी
Luffa aegypticaBot. लुफ्फा इजिप्टिका (दोडका)
Luffa aegypticaBot. लुफ्फा इजिप्टिका (दोडका)
lumbar enlargementZool. कटि विवर्धन, कटि सूजन
lumbar ribZool. कटि फासळी
lumbosacralZool. (relating to the lumbar and sacral regions or parts) कटित्रिक-
lumbosacralकटित्रिक- (न.)
lumenBot., Zool.(pl. lumina or lumens) (the space enclosed by a cell wall, especially after the contents have disappeared) अवकाशिका (स्त्री.)
luminescenceदीप्ति (स्त्री.)
luminousअनुदीप्त, अनुदीप्ति-
luminous insectZool. अनुदीप्त कीटक
luminous organZool. अनुदीप्त अंग
lunar(of, taking place on, or relating to the moon) चांद्र, चंद्र-
lunar rhythmBot. चांद्र लय, चांद्र आवर्तन
lunateBot.(shaped like a crescent) चंद्रकोराकृति-
Lundegarth hypothesisBot. लुंडेगार्थ परिकल्पना
lunulaZool.१ (a body part that suggests a crescent) चंद्रक (पु.) २ (the whitish mark at the base of a fingernail) नखचंद्र (पु.) lunule
LUschka duct of gall bladderपित्ताशयाची लुश्का वाहिनी
lutea of retinaZool. नेत्रपटल पीतबिंदु
luteal cellZool. पीत पेशी
luteal functionZool. पीतपिंड कार्य
luteic acidChem. ल्युटिक आम्ल
lutein cellZool. ल्युटिन पेशी
luteoleersinChem. ल्युटिओलीरसिन (न.)
luteolousBiol. (slightly yellow, yellowish) मंदपीत
lyaseChem. (an enzyme) लाएज (न.)
lycomarasminBot., Chem. लायकोमॅरॅस्मिन (न.)
lycopeneChem. लायकोपेन (न.)
Lycopersicon esculentumBot. लायकोपरसिकॉन एक्सुलेंटम (टोमॅटो)
lymphZool.लसीका (स्त्री.)
lymph capillaryZool. लसीका केशिका
lymph cellZool.(a cell in lymph) लसीका पेशी (also called lymph corpuscle)
lymph corpuscleZool. लसीका कणिका (also called lymph cell)
lymph plasmaZool. लसीका द्रव्य
lymph sinusZool. लसीका सुषि
lymph vesselZool. लसीका वाहिनी
lymphaticलसीका- lymphatical
lymphatic plexusZool. लसीका वाहिनी जालिका
lymphocyteZool. लसीकापेशी (स्त्री.), लसीकाश्वेतपेशी (स्त्री.)
lymphoid noduleZool. लसीकाभ गाठ
Lyomeriलायोमेरी (स्त्री.)
lyophilicChem. (of relating to or having a strong affinity between a dispersed phase and the liquid in which it is dispersed) द्रवरागी
lyophilisationBot.(the process of lyophilising or the state of being lyophilised) प्रशुष्कन (न.)
lyophilise(to dry in a frozen state under high vacuum esp. for preservation) प्रशुष्क करणे
lyophobe(of relating to or having a lack of strong affinity between a dispersed phase and the liquid in which it is dispersed) द्रवविरोधी lyophobic
lyra (in brain)Zool.(psalterium) तंत्रिका (स्त्री.)
lyrateBot.(having or suggesting the shape of a lyre) वीणाकृति- lyrated
lysamphibiaZool. लिसँफिबिआ (पु.)
lysigenicBot., Zool.(said of a space formed by the breakdown and dissolution of cells) लयजात lysigenetic lysigenous
lysimeter(a device for measuring the percolation of water through soils and determining the soluble constitutents removed in the drainage) झिरपणमापी (पु.)
lysinZool.(an antibody which has the power of causing dissolution of cells) लायसिन (न.)
lysineChem.(an amino acid) लायसिन (न.)
lysis(pl. lyses) (a process of disintegration or dissolution) नाशन (न.), लय (पु.)
lysogenicZool.(of bacteria- carrying a bacteriophage capable of lysing other bacteria) जीवाणुभक्षीवाही lysogenous
lysogenic bacteriaBot. जीवाणुभक्षीवाही जीवाणु
lysogenic conversionBot. जीवाणुभक्षीवाही रुपांतरण
lysomeZool. लयकारिका (स्त्री.), संलयपिंड (पु.)
lysosomeBot., Zool. लयकारिका (स्त्री.)
lysozymeBot.(a substance present in some plants, which has the power to kill bacteria) लायसोझाइम (न.)